25.03.2020 Tarihli 31079 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Cumhur Başkanı Kararı ile;
COVID-19 salgını nedeniyle zarar gören esnaf ve sanatkârların, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketince düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar kapsamındaki kredi borçlarının ertelenmesine dair ekli Kararın yürürlüğe konulmasına, 4603 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile 5570 sayılı Kanunun 1 inci maddesi gereğince karar verilmiştir.
Kararın en can alıcı noktası ise Bu Karar kapsamında kredisi ertelenen esnaf ve sanatkârlardan, “erteleme dönemi boyunca çalışan sayısını azaltmayacağına dair taahhütname alınır. Çalışan sayısında eksilme tespit edilen esnaf ve sanatkârlar erteleme kapsamından çıkarılır.” İbaresidir.
24.03.2020 Tarihli ve 2283 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararınının Eki Kararını hep birlikte inceleyelim;
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Kararın amacı; COVID-19 salgını nedeniyle işleri zarar gören ve Türkiye genelinde faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârların, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi (Banka)’nce Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği (TESKOMB)’ne bağlı bölge birliklerine ortak olan esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet kooperatifleri kefaletiyle veya doğrudan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar kapsamında olan kredi borçlarının ertelenmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
Kredi borçlarının ertelenmesi
MADDE 2- (1) Bu Karar kapsamındaki esnaf ve sanatkârlardan, yaşanan salgın nedeniyle işleri ve/veya işletmesi zarar görenlerin, TESKOMB’a bağlı bölge birliklerine ortak olan esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet kooperatifleri kefaletiyle veya doğrudan Bankadan, 31 Mart 2020 ve öncesi tarihlerde kullandıkları düşük faizli kredilerden doğan borçlarından, 1 Nisan-30 Haziran 2020 tarihleri arasında vadesi dolacak olan kredi borçları vadesinde/taksit vadesinde/hesap devresinde ilgili mevzuatına göre faiz tahakkuk ettirilmek suretiyle vade tarihinden/taksit vadesinden/hesap devresinden itibaren üç ay süreyle faizsiz olarak ertelenir. Buna bağlı olarak, kredi itfa tablosu doğrultusunda, kalan tüm taksitler ötelenir. Bu Karar kapsamında kredisi ertelenen esnaf ve sanatkârlardan, erteleme dönemi boyunca çalışan sayısını azaltmayacağına dair taahhütname alınır. Çalışan sayısında eksilme tespit edilen esnaf ve sanatkârlar erteleme kapsamından çıkarılır.
Diğer hükümler
(1) Bu Karar kapsamında borçları ertelenmiş olan esnaf ve sanatkârlara, talepleri halinde düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin ilgili kararlar kapsamında Banka tarafından erteleme süresinde düşük faizli kredi açılabilir ve söz konusu kararlarda ertelemeye tabi borcu bulunanlara kredi açılmasını engelleyen hükümler uygulanmaz.
(2) Bu Kararın yayımı tarihinden itibaren ertelenen krediler için erteleme süresi sonuna kadar takip işlemi başlatılmaz.
(3) Erteleme işlemi borcun mevcut maddi ve şahsi teminatının sukutunu icap ettirmediği gibi borçlunun müşterek borçlu ve müteselsil kefillerine de kefaletten çekilme hakkını vermez.
(4) Bankanın bu Karar kapsamında ertelenen kredilerden dolayı doğacak gelir kayıpları, esnaf ve sanatkârlar için Banka tarafından esnaf ve sanatkâr kredilerine uygulanan cari kredi faiz oranı dikkate alınarak hesaplanır.
(5) Banka; bu Karar kapsamında ertelenen kredilere ilişkin bilgileri ve vade/hesap devresi/taksit vadesi sonuna kadar hesaplanmış tahmini gelir kaybı tutarlarını projeksiyon yapılabilmesini teminen aylık olarak Hazine ve Maliye Bakanlığına iletir. Bankanın, bu Karar bazında ertelenen kredilere ilişkin vade/hesap devresi/taksit vadesi sonuna kadar hesaplanan ve her ay kendi kayıtlarına göre kesinleşmiş gelir kaybı tutarlarım, Hazine ve Maliye Bakanlığınca bildirilen formatta iletmesini müteakiben ödemeler, Hazine ve Maliye Bakanlığınca ilgili yıl bütçelerine bu amaçla konulan ödenekten karşılanır.
(6) Bu Karar çerçevesinde yapılan ödemeler ve diğer işlemlere ilişkin incelemelerde, 27/12/2006 tarihli ve 5570 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile Banka tarafından TESKOMB’a bağlı bölge birliklerine ortak olan esnaf ve sanatkarlar kredi ve kefalet kooperatifleri kefaleti ile veya doğrudan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin ilgili yıl kararlarının “gelir kayıplarının tespiti”ne ilişkin hükümleri esas alınır.
(7) Bu Kararda yer almayan ertelemeye ilişkin hususlar hakkında Bankanın esnaf ve sanatkâr kredilerine ilişkin usul ve mevzuatı uygulanır.
Yürürlük
MADDE 4- (1) Bu Karar 1/4/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 5- (1) Bu Karar hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
