e-Belge İptali Nasıl Yapılır, e-Belge itirazı Nasıl Yapılır başlıklı yazımızda; e-arşiv fatura, e-smm iptal ihtar/itiraz bildirimlerinin nasıl yapılacağını uygulamalı anlatımlarıyla bulabilirsiniz.
e-Belge İptali ihtarı ve İtirazı Bildirim İşlemleri 01.05.2021 tarihinden itibaren Gib’e bildirilecek
Gelir İdaresi Başkanlığının, e-belge iptali ihtarı ve itirazı bildirim işlemlerinin nasıl yapılacağını açıklayan kılavuzunu aşağıda okuyabilirsiniz.
1- Genel Olarak e-Belge İptali ihtarı ve İtirazı Bildirim İşlemleri
e-Belgelere elektronik ortamda iptal/itiraz işlemi yapılabilmesi için; belgeyi düzenleyen satıcı veya duruma göre alıcı tarafından e-Belge Uygulamaları üzerinden iptal/itiraz talebi oluşturulması gerekir. İptal/itiraz taleplerine ilgili faturanın alıcısı/satıcısı tarafından onay
verilebildiği gibi, karşı tarafın onaylama zorunluluğu bulunmamaktadır. Bilindiği üzere e-Belgelere Türk Ticaret Kanununun 18 inci maddesinin (3) numaralı fıkrasında belirtilen harici itiraz yolları ile de itiraz edilebilmekte olup aynı Kanunun 21 inci maddesinin (2) numaralı maddesinde “Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır” hükmü bulunmaktadır. Başkanlığımızca geliştirilen ve ilerleyen bölümlerde açıklamalara yer verilen sistem ile e-Belge uygulamasında iptal ve itiraz işlemleri, sistem üzerinden muhatabına iletilebilecektir.
e-Belge uygulamalarına taraf olanların birbirlerine düzenlemiş oldukları e-Arşiv Fatura ve e-SMM belgeleri için sistem üzerinden iptal işlemi gerçekleştirmeleri mümkün bulunduğu gibi harici itiraz yollarının (noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik
imza kullanılarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile) kullanılmasına engel teşkil etmemektedir. Bu durumda harici yollarla yapılan itiraz işlemlerinin sistem üzerinden bildirilerek alıcı/satıcının onayına sunulması gerekmektedir. e-Arşiv Faturalar ve e-SMM belgeleri sistem üzerinden
iptal/itiraz işlemlerinin gerçekleştirilmesi özellikle sistem bilgileri ile beyan, bildirim ve formlardaki bilgilerin uyumluluğunun sağlanması açısından gereklidir.
2- e-Belge (e-Arşiv Fatura, e-Serbest Meslek Makbuzu) İptal Talebi
e-Arşiv Fatura ve e-SMM belgelerinin iptal işlemlerinde 8 günlük sürenin tespiti e-belgenin alıcıya iletilme tarihinden itibaren başlar. İptal işlemi her durumda 8 günlük süre içinde yapılmalıdır. Alıcı ve satıcı tarafından başlatılacak iptal işlemi ve iptal işleminin onaylama/reddetme süreçlerinin detayları aşağıda açıklanmıştır.
2.1 Kendisine Düzenlenen e-Belgeler İçin İptal Talebi Oluşturma:
GİB portal yöntemini kullanan e-Arşiv Fatura ve e-SMM kayıtlı kullanıcısı olan mükellefler mali mühür/elektronik imzaları ile GİB Portal Uygulamasına giriş yaparak, Özel Entegratör ve Entegrasyon Yöntemini kullanan mükellefler ile kayıtlı e-Belge kullanıcısı olmayan (5000/30000 TL üzeri belgeleri GİB portaldan düzenleyen) mükellefler ise İnteraktif V.D kullanıcı kodu ve şifreleri ile 5.000 TL ve 30.000 TL e-Arşiv Fatura Portalına giriş yaparak
aşağıda belirtilen şekilde kendilerine düzenlenen e-Belgeler için “İptal Talebi” oluşturabilirler. Aşağıdaki ekran görüntüsünde belirtildiği gibi “Adıma Düzenlenen Belgeler” sekmesi seçilmelidir.
Açılan ekranda belge tarihini içerecek şekilde tarih aralıklı sorgulama yapılıp ilgili belge seçilerek “İptal Talebi Oluştur” butonu tıklanarak aşağıdaki ekrana ulaşılmaktadır.
“İptal Gerekçesi” alanına gerekli açıklamalar yapılarak “Uyarıyı Okudum” kutucuğu işaretlendikten sonra “İptal Talebi Oluştur” butonu aktif hale gelecektir.
Butonun onaylanması sonucunda “İptal talebiniz başarıyla oluşturulmuştur” uyarısı ile birlikte iptal talebi oluşturduğunuz belge için talebiniz, belgeyi düzenleyen mükellefin sistemine iletilmiş olacaktır.
Belgeyi düzenleyen mükellefe iletilen talebin onaylanıp onaylanmama durumu, “Adıma Düzenlenen Belgeler” sekmesinden tarih aralığı seçilerek yapılan sorgulamada “İptal/İtiraz Durumu” sütunundan takip edilebilmektedir. Sorgulama sonucu aşağıdaki ekran görüntüsünde olduğu gibi iptal talebi onaylanmışsa ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer almayacaktır.
Sorgulama sonucu iptal talebi reddedildiyse ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer alacaktır.
2.2 Kendisi Tarafından Düzenlenmiş e-Belgeler İçin Gelen İptal Talebini Onaylama / Reddetme
GİB Portal Yöntemini kullanan e-Arşiv Fatura ve e-SMM kayıtlı kullanıcısı olan mükellefler mali mühür/elektronik imzaları ile GİB Portal Uygulamasına giriş yaparak, Özel Entegratör ve Entegrasyon Yöntemini kullanan mükellefler ile kayıtlı e-Belge kullanıcısı olmayan (5000/30000 TL üzeri belgeleri GİB portaldan düzenleyen) mükellefler ise İnteraktif V.D kullanıcı kodu ve şifreleri ile 5.000 TL ve 30.000 TL e-Arşiv Fatura Portalına giriş yaparak aşağıda belirtilen şekilde düzenledikleri e-Belgeler için kendilerine ulaşan iptal taleplerinin “Onaylama/Reddetme” işlemlerini yapabilirler.
Kullanıcılar kendileri için uygun olan uygulamaya giriş yaptıktan sonra “Gelen İptal/İtiraz Talepleri” sekmesine tıklayıp tarih aralığını seçerek sorgulama yapmaları halinde varsa kendilerine gelen talepleri aşağıdaki gibi görüntüleyebileceklerdir.
Kendisi tarafından düzenlenmiş e-Belge için gelen iptal talebinin kabul edilmesi durumunda;
İlgili belgenin kutucuğu seçildikten sonra “Talep Kabul Et” butonu tıklanarak aşağıdaki uyarı ekranına ulaşılır. “Uyarıyı Okudum” kutucuğu seçilince “Talebi Kabul Et” butonu aktif hale gelecektir. Aktif hale gelen “Talebi Kabul Et” butonu tıklanınca iptal talebi onaylanacak ve ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer almayacaktır.
Kendisi tarafından düzenlenmiş e-Belge için gelen iptal talebinin reddedilmesi durumunda;
İlgili belgenin kutucuğu seçildikten sonra “Talep Reddet” butonu tıklanarak aşağıdaki uyarı ekranına ulaşılır. “Uyarıyı Okudum” kutucuğu seçilince “Talebi Reddet” butonu aktif hale gelecektir. Aktif hale gelen “Talebi Reddet” butonu tıklanınca iptal talebi reddedilecek ve ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer alacaktır.
2.3 Düzenleyen Tarafından İptal Talebi Oluşturma
GİB Portal Yöntemini kullanan e-Arşiv Fatura ve e-SMM kayıtlı kullanıcısı olan mükellefler mali mühür/elektronik imzaları ile GİB Portal Uygulamasına giriş yaparak, kayıtlı e-Belge kullanıcısı olmayan (5000/30000 TL üzeri belgeleri GİB portaldan düzenleyen) mükellefler ise İnteraktif V.D kullanıcı kodu ve şifreleri ile 5.000 TL ve 30.000 TL e-Arşiv Fatura Portalına giriş yaparak aşağıda belirtilen şekilde düzenledikleri e-Belgeler “İptal Talebinde” bulunabilirler. Özel Entegratör ve Entegrasyon Yöntemini kullanan mükellefler ise Başkanlığa gönderecekleri “İptal Raporu” ile düzenledikleri e-Belgeler için “İptal Talebinde” bulunabilirler. Bu şekilde iptal talebini iletilen durumlar için satıcı tarafından portal üzerinden yapılacak ayrıca bir işlem bulunmamaktadır. Fakat alıcıya bu yol ile iletilen iptal talebine yine GİB Portal üzerinden alıcı tarafından iptal talebi kabul ya da reddetme işlemi yapılabilecektir.
Aşağıdaki ekran görüntüsünde belirtildiği gibi “Düzenlenen Belgeler” sekmesi seçilmelidir.
Açılan ekranda belge tarihini içerecek şekilde tarih aralıklı sorgulama yapılıp ilgili belge seçilerek “İptal Talebi Oluştur” butonu tıklanarak aşağıdaki ekrana ulaşılmaktadır.
“İptal Gerekçesi” alanına gerekli açıklamalar yapılarak “Uyarıyı Okudum” kutucuğu işaretlendikten sonra “İptal Talebi Oluştur” butonu aktif hale gelecektir.
Butonun onaylanması sonucunda “İptal talebiniz başarıyla oluşturulmuştur” uyarısı ile birlikte iptal talebi oluşturduğunuz belge için talebiniz alıcının sistemine iletilmiş olacaktır.
Belgenin alıcısına iletilen talebin onaylanıp onaylanmama durumu, yine “Düzenlenen Belgeler” sekmesinden tarih aralığı seçilerek yapılan sorgulamada “İptal/İtiraz Durumu” sütunundan takip edilebilmektedir. Sorgulama sonucu aşağıdaki ekran görüntüsünde olduğu gibi iptal talebi onaylanmışsa ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer almayacaktır.
Sorgulama sonucu aşağıdaki ekran görüntüsünde olduğu gibi iptal talebi reddedilmişse ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer alacaktır.
2.4 Adıma Düzenlenen e-Belgeler İçin Gelen İptal Talebini Onaylama / Reddetme
GİB portal yöntemini kullanan e-Arşiv Fatura ve e-SMM kayıtlı kullanıcısı olan mükellefler mali mühür/elektronik imzaları ile GİB Portal Uygulamasına giriş yaparak, Özel Entegratör ve Entegrasyon Yöntemini kullanan mükellefler ile kayıtlı e-Belge kullanıcısı olmayan (5000/30000 TL üzeri belgeleri GİB portaldan düzenleyen) mükellefler ise İnteraktif V.D kullanıcı kodu ve şifreleri ile 5.000 TL ve 30.000 TL e-Arşiv Fatura Portalına giriş yaparak
aşağıda belirtilen şekilde adlarına düzenlenen e-Belgelerin kendilerine ulaşan iptal talepleri için “Onaylama/Reddetme” işlemlerini yapabilirler.
Kullanıcılar kendileri için uygun olan uygulamaya giriş yaptıktan sonra “Gelen İptal/İtiraz Talepleri” sekmesine tıklayıp tarih aralığını seçerek sorgulama yapmaları halinde varsa kendilerine gelen talepleri aşağıdaki gibi görüntüleyebileceklerdir.
Adlarına düzenlenen e-Belge için gelen iptal talebinin kabul edilmesi durumunda;
İlgili belgenin kutucuğu seçildikten sonra “Talep Kabul Et” butonu tıklanarak aşağıdaki uyarı ekranına ulaşılır. “Uyarıyı Okudum” kutucuğu seçilince “Talebi Kabul Et” butonu aktif hale gelecektir. Aktif hale gelen “Talebi Kabul Et” butonu tıklanınca iptal talebi onaylanacak ve ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer almayacaktır.
“Talep cevabı başarıyla kaydedildi” uyarısı ile talep cevabı kaydedilmiş olacaktı.
Adlarına düzenlenen e-Belge için gelen iptal talebinin reddedilmesi durumunda;
İlgili belgenin kutucuğu seçildikten sonra “Talep Reddet” butonu tıklanarak aşağıdaki uyarı ekranına ulaşılır. “Uyarıyı Okudum” kutucuğu seçilince “Talebi Reddet” butonu aktif hale gelecektir. “Talebi Reddet” butonu seçildikten sonra “Talep Cevabı Reddedildi” uyarısı ile birlikte talep reddedilmiş olacaktır.
Aktif hale gelen “Talebi Reddet” butonu tıklanınca iptal talebi reddedilecek ve ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer alacaktır.
3- e-Belge (e-Arşiv Fatura, e-Serbest Meslek Makbuzu) İtiraz Bildirim Talebi
İtiraz bildirim talebini hem satıcı hem de alıcı başlatabilir. TTK kapsamında alıcı ya da satıcı tarafından yapılan itirazların bildirimine ilişkin itiraz işleminin onaylama/reddetme süreçlerinin detayları aşağıda açıklanmıştır.
3.1 Kendisine Düzenlenen e-Belgeler İçin İtiraz Talebi Oluşturma
GİB portal yöntemini kullanan e-Arşiv Fatura veya e-SMM kayıtlı kullanıcısı olan mükellefler mali mühür/elektronik imzaları ile GİB Portal Uygulamasına giriş yaparak, Özel Entegratör ve Entegrasyon Yöntemini kullanan mükellefler ile kayıtlı e-Belge kullanıcısı olmayan
(5000/30000 TL üzeri belgeleri GİB portaldan düzenleyen) mükellefler ise İnteraktif V.D kullanıcı kodu ve şifreleri ile 5.000 TL ve 30.000 TL e-Arşiv Fatura Portalına giriş yaparak aşağıda belirtilen şekilde kendilerine düzenlenen e-Belgeler için ‘İtiraz Talebi’ oluşturabilirler. Aşağıdaki ekran görüntüsünde belirtildiği gibi “Adıma Düzenlenen Belgeler” sekmesi seçilmelidir.
Açılan ekranda belge tarihini içerecek şekilde tarih aralıklı sorgulama yapılıp ilgili belge seçilerek “İtiraz Talebi Oluştur” butonu tıklanarak aşağıdaki ekrana ulaşılmaktadır.
“İtiraz Belge Numarası” alanına 6102 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak KEP sistemi ile yapılan işlemler neticesinde oluşacak belgenin numarası girilmelidir.
“İtiraz Belge Tarihi” alanına 6102 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak KEP sistemi ile yapılan işlemler neticesinde oluşacak belgenin tarihi girilmelidir.
“İtiraz Yöntemi” alanına 6102 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak KEP sistemi yöntemlerinden hangisi aracılığıyla itiraz işlemi yapılmış ise o yöntem seçilecektir. Sonrasında “Açıklama” alanına da gerekli açıklamalar yapılıp “Uyarıyı Okudum” kutucuğu işaretlendikten sonra “İtiraz Talebi Oluştur” butonu aktif hale gelecektir.
Butonun onaylanması sonucunda “İtiraztalebiniz başarıyla oluşturulmuştur” uyarısı ile birlikte itiraz talebi oluşturduğunuz belge için talebiniz belgeyi düzenleyenin sistemine iletilmiş olacaktır.
Belgeyi düzenleyen mükellefe iletilen talebin onaylanıp onaylanmama durumu, “Adıma Düzenlenen Belgeler” sekmesinden tarih aralığı seçilerek yapılan sorgulamada “İptal/İtiraz Durumu” sütunundan takip edilebilmektedir.
3.2 Kendisi Tarafından Düzenlenmiş e-Belgeler İçin Gelen İtiraz Talebini Onaylama / Reddetme
GİB portal yöntemini kullanan e-Arşiv Fatura veya e-SMM kayıtlı kullanıcısı olan mükellefler mali mühür/elektronik imzaları ile GİB Portal Uygulamasına giriş yaparak, Özel Entegratör ve Entegrasyon Yöntemini kullanan mükellefler ile kayıtlı e-Belge kullanıcısı olmayan
(5000/30000 TL üzeri belgeleri GİB portaldan düzenleyen) mükellefler ise İnteraktif V.D kullanıcı kodu ve şifreleri ile 5.000 TL ve 30.000 TL e-Arşiv Fatura Portalına giriş yaparak aşağıda belirtilen şekilde düzenledikleri e-Belgeler için kendilerine ulaşan itiraz talepleri için “Onaylama/Reddetme” işlemlerini yapabilirler. Kullanıcılar kendileri için uygun olan uygulamaya giriş yaptıktan sonra “Gelen İptal/İtiraz Talepleri” sekmesine tıklayıp tarih aralığını seçerek sorgulama yapmaları halinde varsa kendilerine gelen talepleri aşağıdaki gibi görüntüleyebileceklerdir.
Kendisi tarafından düzenlenmiş e-Belge için gelen itiraz talebinin kabul edilmesi durumunda;
İlgili belgenin kutucuğu seçildikten sonra “Talep Kabul Et” butonu tıklanarak aşağıdaki uyarı ekranına ulaşılır. “Uyarıyı Okudum” kutucuğu seçilince “Talebi Kabul Et” butonu aktif hale gelecektir. Aktif hale gelen “Talebi Kabul Et” butonu tıklanınca iptal talebi onaylanacaktır.
İtiraz talebinin kabul edilmesi durumunda;
İtiraz işleminin düzenleyicisi tarafından kabul edilmesi ve bu işlemin belgenin ait olduğu ayı izleyen ayın 20 nci günü sonuna kadar yapılması durumunda ilgili belge hem alıcının sanal BA hem de satıcının sanal BS formunda yer almayacaktır.
Kendisi tarafından düzenlenmiş e-Belge için gelen itiraz talebinin reddedilmesi durumunda;
İlgili belgenin kutucuğu seçildikten sonra “Talep Reddet” butonu tıklanarak aşağıdaki uyarı ekranına ulaşılır. “Uyarıyı Okudum” kutucuğu seçilince “Talebi Reddet” butonu aktif hale gelecektir. Aktif hale gelen “Talebi Reddet” butonu tıklanınca iptal talebi reddedilecektir.
İtiraz talebinin süresinde onaylanmaması ya da reddedilmesi durumunda;
İtiraz işleminin düzenleyicisi tarafından kabul edilmemesi ya da itiraz işlemine ilişkin kabul işlemlerinin belgenin ait olduğu ayı izleyen ayın 20 nci günü sonuna kadar yapılmaması durumunda belge, alıcısının sanal BA formunda yer almayacak olup, bununla birlikte itiraz talebini süresinde onaylamayan ya da reddeden satıcının sanal BS formunda yer alacaktır.