Finansman Gider Kısıtlaması Örnekli Anlatım
Finansman gider kısıtlaması örnekli anlatımlarının yer aldığı bu yazıyı okuduktan sonra uygulamayı rahatlıkla yapabileceksiniz.
Finansman Gider Kısıtlaması 1/1/2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmaya başlandığından,
- Hesap dönemi olarak takvim yılını kullanan mükelleflerde 2021 yılının ilk geçici vergilendirme döneminde,
- Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilmiş olan mükelleflerde ise 2021 yılında başlayan özel hesap döneminin ilk geçici vergilendirme döneminde yabancı kaynak ve öz kaynak mukayesesi yapılarak dikkate alınacaktır.
Önceki geçici vergilendirme dönemlerinde finansman gider kısıtlaması şartlarını taşımayan mükellefler, şartların oluştuğu geçici vergilendirme döneminden itibaren finansman gider kısıtlamasına tabi olacaktır. Bu durumda, önceki geçici vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak düzeltme beyannamesi verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Yıllık dönemde finansman gider kısıtlamasına tabi olunup olunmayacağı hesap döneminin son günü itibarıyla çıkarılacak bilanço esas alınarak tespit edilecektir.
Finansman gider kısıtlaması nedir? Finansman Gider Kısıtlaması Kapsamına Giren ve Girmeyen Mükellefler Kimler? Gider kısıtlaması kapsamına giren yabancı kaynaklara ilişkin gider ve maliyet unsurları? Hangi mükellef Türleri Finansman gider kısıtlaması uygulayacak? Finansman Gideri Kısıtlamasına dair bir çok soruya daha önceki yazılarımızda cevap verdik.
Bu Yazımızda ise, Geçici Vergi Dönemlerinde Finansman Gider Kısıtlamasını Nasıl Uygulayacağımıza dair örnekler yer almaktadır.
Örnek 1:
(C) A.Ş.’nin 2021 yılı birinci geçici vergilendirme dönemi itibarıyla 31/3/2021 tarihindeki bilançosunda yer alan
Öz kaynaklar Toplamı 9.000.000 TL,
Yabancı Kaynakları toplamı 12.000.000 TL
Finansman Gideri Toplamı ise 500.000 TL
Finansman gider kısıtlamasına tabi tutarın hesabı:
Aşan kısım : Yabancı kaynaklar toplamı – Öz kaynaklar toplamı
: 12.000.000 TL – 9.000.000 TL = 3.000.000 TL
Aşan kısma isabet eden finansman gideri:
Finansman gideri x (Aşan kısım / Toplam yabancı kaynak)
: 500.000 TL x (3.000.000 TL / 12.000.000 TL)
: 500.000 TL x %25 : 125.000 TL
Buna göre, (C) A.Ş. tarafından, 2021 yılının birinci geçici vergilendirme döneminde 125.000 TL’lik finansman giderinin %10’luk kısmı olan (125.000 TL x %10=) 12.500 TL finansman gider kısıtlaması düzenlemesi uyarınca kurum kazancının tespitinde KKEG olarak dikkate alınacaktır.
Örnek 2:
(D) A.Ş.’nin 2021 yılına ilişkin geçici vergi dönemleri itibarıyla öz kaynak, yabancı kaynak ve finansman giderlerine ilişkin tutarları aşağıdaki gibidir.
Birinci Geçici Vergilendirme Döneminde Finansman Gider Kısıtlaması:
Birinci geçici vergilendirme döneminin son günü 31 Mart itibarıyla çıkarılan bilançoya göre yabancı kaynak (500.000 TL) ile öz kaynak (600.000 TL) mukayesesi yapıldığında, birinci geçici vergilendirme döneminin son günü itibarıyla yabancı kaynak tutarı öz kaynak tutarını aşmadığından, bu dönemde finansman gider kısıtlaması uygulanmayacaktır.
İkinci geçici vergilendirme döneminde finansman gider kısıtlaması:
İkinci geçici vergilendirme döneminin son günü itibarıyla çıkarılan bilançoya göre yabancı kaynak (600.000 TL) ile öz kaynak (600.000 TL) mukayesesi yapıldığında, yabancı kaynak tutarı öz kaynak tutarını aşmadığından, bu dönemde de finansman gider kısıtlaması uygulanmayacaktır.
Üçüncü geçici vergilendirme döneminde finansman gider kısıtlaması:
Üçüncü geçici vergilendirme döneminin son günü itibarıyla çıkarılan bilançoya göre yabancı kaynak tutarı (700.000 TL) öz kaynak (600.000 TL) tutarını aşmaktadır. Bu nedenle (D) A.Ş. üçüncü geçici vergilendirme döneminde finansman gider kısıtlaması uygulayacaktır.
Aşan kısım: Yabancı kaynak toplamı – Öz kaynak toplamı
: 700.000 TL – 600.000 TL = 100.000 TL
Aşan kısma isabet eden finansman gideri: Finansman gideri x (Aşan kısım / Toplam yabancı kaynak)
: 25.000 TL x (100.000 TL / 700.000 TL)
: 25.000 TL x % 14,2857 : 3.571,43 TL
KKEG olarak dikkate alınacak finansman gideri : 3.571,43 TL x %10 = 357,14 TL
Dördüncü geçici vergilendirme döneminde finansman gider kısıtlaması:
Dördüncü geçici vergilendirme döneminin son günü itibarıyla çıkarılan bilançoya göre yabancı kaynak tutarı (800.000 TL) öz kaynak (600.000 TL) tutarını aşmaktadır. Bu nedenle (D) A.Ş. dördüncü geçici vergilendirme döneminde de finansman gider kısıtlaması uygulayacaktır.
Aşan kısım: Yabancı kaynak toplamı – Öz kaynak toplamı
: 800.000 TL – 600.000 TL = 200.000 TL
Aşan kısma isabet eden finansman gideri: Finansman gideri x (Aşan kısım / Toplam yabancı kaynak)
: 30.000 TL x (200.000 TL / 800.000 TL)
: 30.000 TL x %25 : 7.500 TL
KKEG olarak dikkate alınacak finansman gideri: 7.500 TL x %10 = 750 TL
Dolayısıyla, (D) A.Ş. üçüncü geçici vergilendirme (Ocak-Eylül) döneminde 25.000 TL’lik finansman giderinin 357,14 TL’lik kısmını, dördüncü geçici vergilendirme (Ocak-Aralık) döneminde 30.000 TL’lik finansman giderinin 750 TL’lik kısmını, yıllık dönemde ise 30.000 TL tutarında finansman giderinin 750 TL’lik kısmını KKEG olarak dikkate alacaktır.
Gider İndirimi Uygulamasında Kur Farklarının Durumu Ne Olacak?
Yabancı kaynağın hangi yılda kullanıldığına bakılmaksızın, yabancı kaynak kullanımından doğan kur farkı giderleri 2021 yılı kazancının tespiti de dahil olmak üzere döviz kurlarındaki değişim dikkate alınarak hesaplanan gerçek tutarları ile gider indirimi kısıtlamasına konu edilecektir.
Örtülü sermaye, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı ve binek otomobillerde gider kısıtlaması uygulamaları nedeniyle KKEG olarak dikkate alınan finansman giderlerinin durumu Ne Olacak?
İşletmenin kullanmış olduğu yabancı kaynaklara ilişkin faiz ve kur farkı gibi giderlerin örtülü sermaye, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı veya binek otomobillerde gider kısıtlaması uygulamaları nedeniyle zaten kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınmamış olduğundan, KKEG olarak dikkate alınmış olan bu kısım finansman gider kısıtlamasına tabi tutarın hesabında dikkate alınmayacaktır.
Örnek 1: 2021 yılı dönem başı öz sermaye tutarı 200.000 TL olan (M) A.Ş., ortağı (O) A.Ş.’den 1.000.000 TL borç almış ve 2021 yılında 100.000 TL faiz ödemiştir. Söz konusu şirketin 2021 yılı toplam finansman gideri 150.000 TL’dir.
Öte yandan, (M) A.Ş.’nin 31/12/2021 tarihli bilançosunda yabancı kaynak tutarı 2.000.000 TL, öz kaynak tutarı ise 1.500.000 TL’dir.
Bu durumda, (M) A.Ş.’nin ortağı (O) A.Ş.’den aldığı borcun, dönem başı öz sermayenin 3 katı olan (200.000 x 3=) 600.000 TL’yi aşan (1.000.000 TL – 600.000 TL=) 400.000 TL’lik kısmı örtülü sermaye olacaktır. Örtülü sermaye olarak kabul edilen kısma isabet eden faiz tutarı, Kurumlar Vergisi Kanununun 12 nci maddesi uyarınca KKEG olarak dikkate alınacaktır.
Örtülü sermaye nedeniyle ödenen faiz : 100.000 TL x (400.000 TL / 1.000.000 TL)
: 100.000 TL x %40 : 40.000 TL
M) A.Ş.’nin 2021 yılına ilişkin toplam 150.000 TL’lik finansman giderinin 100.000 TL’lik kısmı ortak (O) A.Ş.’den alınan borca ilişkin olup bu tutarın örtülü sermayeye isabet eden kısmına ilişkin 40.000 TL’lik faiz gideri KKEG olarak kabul edilecektir. Finansman gider kısıtlaması nedeniyle KKEG olarak dikkate alınacak tutar ise örtülü sermayeye isabet eden KKEG düşüldükten sonra kalan (150.000 TL – 40.000 TL=) 110.000 TL üzerinden hesaplanacaktır.
Finansman gider kısıtlamasına tabi tutarın hesabı:
150.000 TL – 40.000 TL = 110.000 TL
Aşan kısım: Yabancı kaynak toplamı – Öz kaynak toplamı
: 2.000.000 TL – 1.500.000 TL = 500.000 TL
Aşan kısma isabet eden finansman gideri: Finansman gideri x (Aşan kısım / Toplam yabancı kaynak)
: 110.000 TL x (500.000 TL / 2.000.000 TL)
: 110.000 TL x %25 : 27.500 TL
Buna göre, (M) A.ş. tarafından 2021 yılında finansman gider kısıtlaması kapsamında (27.500 TL x %10=) 2.750 TL’lik faiz gideri kurum kazancının tespitinde KKEG olarak dikkate alınacaktır.
Dolayısıyla, (M) A.Ş. 2021 yılında örtülü sermaye kapsamında 40.000 TL, finansman gideri kısıtlaması kapsamında ise 2.750 TL olmak üzere finansman giderlerinin toplam 42.750 TL’lik kısmını kurum kazancının tespitinde KKEG olarak dikkate alacaktır.
Finansman Gider Kısıtlamasında Önemli Noktalar
Geçmiş yıllarda aldığımız kredilere ait finansman giderleri, 2021 yılı gider kısıtlamasının kapsamında mı? Yoksa 2021 yılında alınacak yeni krediler için mi finansman gider kısıtlaması uygulanacak? Ya da; alınan kredilere ait damga vergisi banka havale ücretleri finansman gider kısıtlaması kapsamında mı? Direk gider olarak mı değerlendireceğiz? Teminat mektubu komisyon giderlerine finansman gider kısıtlaması kapsamında mı?Gibi soruların cevabına 2021 Finansman Gider Kısıtlamasında Önemli Noktalar yazısından ulaşabilirsiniz.
Fİnansman Gider Kısıtlaması Hesaplama
Saygılarımla,
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Seçil TEKİNSAN BULUT
Güncelleme 25 Mayıs 2021
Güncelleme 30 Mayıs 2021
Tebliğ Yayınlandı
