2023 Yılında Sadece Konut (Mesken) Kira Geliriniz Varsa 2024 Yılında Beyan Ederken Dikkat Edilecekler
2023 Yılında Elde Edilen Kira Gelirlerinin Beyanında Dikkat Edilecekler başlıklı yazımda, konut ve iş yeri kira geliri beyanını ayrıntılı olarak anlatmıştım. Bu yazımda, sadece konut (mesken) kira geliriniz varsa, beyan ederken dikkat etmeniz gerekenlerin altını çizmek istedim.
Gayrimenkul Sermaye İradı (GMSİ) olarak adlandırılan kira gelirleri Mart ayının 31’ine kadar beyan edilir. Kira geliri üzerinden hesaplanan gelir vergisi, biri Mart ayı, diğeri Temmuz ayı olmak üzere iki eşit taksitte ödenir. 01/01/2023-31/12/2023 dönemine ait beyana tabi kira gelirinizi 2024 yılı mart ayının başından son günü akşamına kadar beyan etmeniz gerekmektedir.
2024 Mart ayında;
- 2023 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğu toplam mesken kira geliri 21.000 TL üzeri olanlar beyanname vermek zorundadırlar.
- 2023 yılı için 21.000 TL istisna uygulanacaktır. Bu istisnadan sadece mesken kira geliri elde edenler faydalanabilecektir.
- Bu istisna sadece tek mesken için uygulanacak olup birden fazla mesken kirası elde edenler için istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.
- Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde ise bu konuttan elde edilen kira geliri için her bir ortak söz konusu istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir.
- Sadece mesken kira geliri elde etse bile ticari, zirai veya mesleki kazancından dolayı mükellefiyeti bulunanlar istisnadan faydalanamayacakları gibi bu sistemden de faydalanamazlar.
- Mesken kirası elde edenler götürü veya gerçek gider yöntemini seçebilirler. Fakat götürü gider yöntemini seçen mükellefler 2 yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine geçemezler.
- Götürü gider yöntemini seçenlerin mesken kira gelirinden 21.000 TL istisna düşüldükten sonra %15 oranında indirim uygulanır.
- Gerçek gider yöntemini seçenler sahibi bulunduğu konutu kiraya verip, kendisi de kirada oturuyorsa 2023 yılı içinde ödediği kira tutarını gider olarak yazabileceklerdir.
- Gerçek gider yöntemini seçenler kiraya verdikleri mesken için yapılan borç ödemelerinin sadece faiz kısmını gider olarak yazabilirler.
- Gerçek gider yöntemini seçenler sadece mesken olarak kiraya verilen gayrimenkulleri için elde ediliş tarihinden itibaren 5 yıl boyunca iktisap bedelinin %5’i tutarında gider olarak gösterebilirler.
- Gerçek gider yöntemini seçen mükellefler yaptıkları giderlerle ilgili belgeleri 5 yıl boyunca saklamak ve istendiğinde ibraz etmek zorundadırlar.
- Mükellefler 01/01/2023-31/12/2023 dönemine ait beyana tabi kira gelirini 2024 yılı mart ayının başından son günü akşamına kadar beyan etmek zorundadırlar.
- Mesken kirası elde edip beyan vermeyen veya eksik beyan edenler 21.000 TL lik istisnadan yararlanamazlar.
- 2023 yılı içerisinde 21.000 TL üzeri mesken kira gelirinizin yanında, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiğiniz ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarınızın gayri safi tutarları toplamının 550.000 TL’yi geçmesi halinde 21.000 TL’lik mesken istisnasından yararlanamazsınız.
Örnek: Ayşe Hanım, 2023 yılında konutunu aylık 1.500TL’den kiraya vermiş ve yıllık 18.000 TL kira geliri elde etmiştir. Bu durumda elde edilen hasılat, konut istisna tutarı olan 21.000 TL’nin altında olduğundan beyan edilmeyecektir.
Kira Bedelinin Nakden Tahsil Edilmesi
Kira bedelinin nakden tahsil edilmesi, kiranın Türk parası veya yabancı para ile ödenmesini ifade eder. Alınan çek bedelleri de nakden tahsilat sayılır. Mükellefler tarafından o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak tahsil edilen kira bedelleri, tahsil edilen yılın hasılatı sayılır. Gelecek yıllara ait olup, peşin olarak tahsil edilen kira bedelleri, ödemenin yapıldığı yılın değil, gelirin ilgili olduğu yılın geliri sayılacaktır.
Örnek; 2021, 2022 ve 2023 yıllarına ait kira gelirlerinin toplu olarak 2023 yılında tahsil edilmesi halinde, bu gelirler 2023 yılının geliri olarak dikkate alınacaktır.
Örnek; 2023, 2024 ve 2025 yılları kira gelirleri topluca 2023 yılında tahsil edilirse, her yıla ait kira bedeli ilgili yılın geliri sayılacaktır. Döviz cinsinden kiraya verme işlemlerinde tahsilatın yapıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak kira gelirinde gayri safi hasılat belirlenir.
Kira Geliri Matrahının Hesabında İndirilebilecek Giderler , Kira Gelirlerine Uygulanacak Diğer İndirimler Nelerdir? Hazır Beyan Sistemi hakkında ayrıntılı bilgi için 2023 Yılında Elde Edilen Kira Gelirlerinin Beyanında Dikkat Edilecekler başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz.
Saygılarımla,
